Ηλιάνα Κερεστετζή: «Οφείλουμε να έχουμε στο επίκεντρο του ενδιαφέροντός μας τη δημιουργία χώρων μειωμένου ενεργειακού αποτυπώματος»

Η επικεφαλής των MOLD Architects συζητά μαζί μας για το έργο και το όραμά της.

Marketing Department

Updated 27/01/2022

5’ ανάγνωση

Ηλιάνα Κερεστετζή: «Οφείλουμε να έχουμε στο επίκεντρο του ενδιαφέροντός μας τη δημιουργία χώρων μειωμένου ενεργειακού αποτυπώματος»

Η κλιματική αλλαγή και οι προκλήσεις που φέρνει στη σύγχρονη αρχιτεκτονική, ο ιδιαίτερος χαρακτήρας της νησιωτικής τοπογεωγραφίας, η σοφία της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής και η ανάγκη συγκερασμού της με τις νέες τεχνολογίες. Η Ηλιάνα Κερεστετζή, η επικεφαλής των MOLD Architects, αναζητά πάντα την αρμονία μέσα από την αρχιτεκτονική σύνθεση, επιδιώκοντας τη δημιουργία λειτουργικών χώρων, που διευκολύνουν την καθημερινή διαβίωση. Μεταξύ άλλων μας μίλησε για το έργο της Ncaved House, που είναι υποψήφιο για το Ευρωπαϊκό Βραβείο Σύγχρονης Αρχιτεκτονικής – Mies van der Rohe.

Ο ρόλος της αρχιτεκτονικής

Κα Κερεστετζή, πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος που παίζει η αρχιτεκτονική στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων;

Δεδομένου ότι ο άνθρωπος κατά κύριο λόγο ζει σε δομημένα περιβάλλοντα – ξεκινώντας από την κατοικία ή τον χώρο εργασίας, μέχρι και το ευρύτερο περιβάλλον της συνοικίας, της πόλης κ.ο.κ., οι ποιότητές των χώρων αυτών είναι αυτές που θα διαμορφώσουν την ψυχολογία του αλλά και την κοινωνική του συμπεριφορά. Εύκολα μπορεί κάποιος να αντιληφθεί πως π.χ. ένα λειτουργικό σπίτι μπορεί να διευκολύνει την διαβίωση, όμως υπάρχουν και άλλα στοιχεία σε έναν χώρο που – ίσως και κάποιες φορές ασυνείδητα -επηρεάζουν τη διάθεσή μας, μας ηρεμούν, μας γεμίζουν ενέργεια και ευεξία. Αναφέρομαι στην αρμονία όγκων και υλικών, στη διαχείριση του φυσικού φωτός, στην καλή ποιότητα του αέρα, στη σύνδεση του μέσα με το έξω, στην συνύπαρξη του τεχνητού με το φυσικό περιβάλλον. Αυτά συμβαίνει να είναι κάποια από τα καίρια αντικείμενα της αρχιτεκτονικής σύνθεσης. Σε μια ευρύτερη κλίμακα, ένας καλός αστικός σχεδιασμός που δημιουργεί για τον πολίτη ένα υγιές, ασφαλές, αρμονικό και ευχάριστο περιβάλλον, κατ αρχήν διευκολύνει σαφέστατα την καθημερινότητα του, ενώ ταυτόχρονα του καλλιεργεί και το αίσθημα ευθύνης για την προστασία και τη διατήρηση του.

Νησιωτικό τοπίο

Αρκετά από τα έργα σας βρίσκονται στη Σέριφο, αλλά και σε άλλες νησιωτικές περιοχές, όπως η Πάρος και η Κρήτη. Τι είναι αυτό που σας εμπνέει στο νησιωτικό τοπίο της Ελλάδας και πώς το συνδυάζετε με την αρχιτεκτονική σας φιλοσοφία;

Το ελληνικό νησιωτικό τοπίο υπήρξε ανέκαθεν ένα πεδίο παραδειγμάτων αρχιτεκτονικής άρρηκτα δεμένης με τον τόπο. Ο τρόπος με τον οποίο αρθρώνεται η παραδοσιακή αρχιτεκτονική στα συγκεκριμένα τοπία, είναι εξαιρετικά διδακτικός και είναι η βάση στην οποία δομείται όλη η φιλοσοφία του γραφείου. Μελετώντας τις κατασκευές αυτές ανακαλύπτει κανείς τη σοφία με την οποία οι τεχνίτες χρησιμοποίησαν τα όποια μέσα είχαν στην διάθεση τους, για να επιβιώσουν αρχικά και να βελτιώσουν το βιοτικό τους επίπεδο, στα δύσκολα αυτά περιβάλλοντα. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι περίφημες πεζούλες από ξερολιθιά οι οποίες κατάφεραν να συγκρατήσουν το πολύτιμο χώμα σε επίπεδα μετατρέποντας τα άγονα εδάφη σε καλλιεργήσιμες εκτάσεις. Μια τέτοια φιλοσοφία προσπαθούμε να ακολουθήσουμε κι εμείς, χρησιμοποιώντας τα δεδομένα του τόπου για να απαντήσουμε όμως πλέον στις σύγχρονες ανάγκες κατοίκισης και ταυτόχρονα τα έργα μας να μπορούν να αποτελέσουν οργανικά μέρη του.

Ncaved House

To Ncaved House βρίσκεται ανάμεσα στις 16 ελληνικές υποψηφιότητες για το Ευρωπαϊκό Βραβείο Σύγχρονης Αρχιτεκτονικής – Mies van der Rohe, ενώ μέρος του εντυπωσιακού σχεδιασμού του αποτέλεσαν τα minimal συστήματα αλουμινίου της ALUMIL. Πώς αισθάνεστε για τη διάκριση του εν λόγω project σας και πόσο σημαντική ήταν η επιλογή των συγκεκριμένων συστημάτων αλουμινίου για το τελικό αποτέλεσμα;

Είναι μια εξαιρετικά ευτυχής συγκυρία και είμαστε πολύ χαρούμενοι για την υποψηφιότητα μας αυτή. Το project αυτό αποτελεί σίγουρα ορόσημο για το γραφείο και είναι μια δουλειά για την οποία είμαι ιδιαίτερα περήφανη. Η όλη ιδέα ήταν η δημιουργία ενός καταφύγιου που προστατεύει από τους ισχυρούς ανέμους της περιοχής. Βασικό στοιχείο αυτής της ιδιότυπης «σπηλιάς» ήταν τα μεγάλα κάδρα με θεά τη θάλασσα ανατολικά αλλά και τα εσωτερικά αίθρια δυτικά, ενοποιώντας όλους των εσωτερικούς χώρους με το τοπίο . Ακριβώς σε αυτόν τον σκοπό βοήθησαν τα minimal συστήματα αλουμινίου της ALUMIL. Χρησιμοποιήσαμε μάλιστα το συρόμενο σύστημα SUPREME S650 της σειράς PHOS και η επιλογή αυτή μας δικαίωσε, με τη λειτουργικότητα αλλά και τον εκλεπτυσμένο σχεδιασμό της.

Περιβαλλοντικές προκλήσεις

Ο βιοκλιματικός σχεδιασμός και οι κατοικίες με υψηλή ενεργειακή απόδοση είναι το διακύβευμα της δεκαετίας με βάση της Agenda 2030 της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στη χώρα μας προγράμματα όπως το Εξοικονομώ δίνουν κίνητρα στους πολίτες να αναβαθμίσουν ενεργειακά τις οικίες τους. Ως αρχιτεκτόνισσα πώς αντιμετωπίζετε τις σύγχρονες προκλήσεις σχετικά με το περιβάλλον;

Οι αρχιτέκτονες έχουμε τη δυνατότητα -αν όχι την υποχρέωση- να λειτουργούμε με απόλυτη συνείδηση του τεράστιου προβλήματος της κλιματικής αλλαγής και να προτείνουμε, με τα έργα μας, λύσεις. Σε παγκόσμιο επίπεδο υπάρχει κινητοποίηση της αρχιτεκτονικής κοινότητας με πλήθος αρχιτεκτονικών διαγωνισμών και εκθέσεων, ( π.χ. η φετινή biennale της Βενετίας), όπου παρουσιάζονται μεγάλης κλίμακας πρωτοποριακές προτάσεις για την αντιμετώπιση της κρίσης. Και σε μικρότερη, και πιο άμεσα εφαρμόσιμη, κλίμακα όμως, επίσης οφείλουμε να έχουμε στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος μας τη δημιουργία χώρων μειωμένου ενεργειακού αποτυπώματος, χρησιμοποιώντας ενεργητικά αλλά και παθητικά συστήματα. Εκτός από τη χρήση των νέων τεχνολογιών, είναι σημαντικό να συνεχίσουμε να ανατρέχουμε και στην παράδοση, όπου με τη λογισμένη χρήση των τοπικών υλικών και απλές μεθόδους, πάντα παράγονταν πολύ αποδοτικές ενεργειακά λύσεις.

Καθοριστική στιγμή

Μιλήστε μας για μια στιγμή στη διάρκεια της επαγγελματικής σας πορείας που θεωρείτε καθοριστική για την εξέλιξή σας.

Ήταν σίγουρα η κατασκευή του πρώτου μου έργου, μιας εξοχικής κατοικίας στη Σέριφο. Μη έχοντας υλοποιημένο έργο και μόλις ξεκινώντας την επαγγελματική μου δραστηριότητα, ήταν μεγάλη τύχη για έμενα το ότι ένας άνθρωπος μου εμπιστεύτηκε εν λευκώ τη μελέτη αλλά και την κατασκευή του έργου αυτού. Μετακόμισα θυμάμαι για πρώτη φορά στο νησί για 1,5 χρόνο, τον οποίο πέρασα με μεγάλο ενθουσιασμό κυρίως στο εργοτάξιο. Μετά από πολλά χρόνια σπουδών και θεωριών, το να βλέπεις την ιδέα σου να παίρνει σάρκα και οστά και κάθε μέρα να αλλάζει και να ωριμάζει, είναι κάτι πραγματικά συγκινητικό και μαγικό. Μετά από το έργο αυτό, το οποίο βραβεύτηκε και έτυχε αρκετής δημοσιότητας, το γραφείο άρχισε να εδραιώνεται στον χώρο και να λαμβάνει προτάσεις για μελέτες – κυρίως εξοχικών κατοικιών και τουριστικών μονάδων ανά την Ελλάδα.

Αρχιτεκτονική & πανδημία

Τα τελευταία δύο χρόνια ήταν για όλους μας ιδιαίτερα δύσκολα και απαιτητικά. Η πανδημία του κορονοϊού κάποιους τους κινητοποίησε δημιουργικά, ενώ για άλλους χρειάστηκε περισσότερος χρόνος, ώστε να επανέλθουν σε κανονικούς ρυθμούς. Με ποιον τρόπο διαχειριστήκατε όλες αυτές τις αλλαγές και πώς επηρέασαν την επαγγελματική σας δραστηριότητα;

Διατηρώντας και προ covid, δυο γραφεία, ένα στην Αθήνα και ένα στη Σέριφο, οι συνεργασίες από απόσταση και η τηλεργασία ήταν έννοιες με τις οποίες ήμασταν ήδη εξοικειωμένοι. Με την έλευση της πανδημίας, το γραφείο σχεδόν εξολοκλήρου λειτούργησε από το νησί , όπου δεν βιώσαμε κάποια ακραία αλλαγή στην καθημερινότητα, όπως συνέβη στις μεγάλες πόλεις. Αντιθέτως ζήσαμε μια περίοδο ηρεμίας, χαμηλότερων ταχυτήτων και δημιουργικότητας. Χωρίς φυσικά να θέλω να υποβιβάσω τα τεράστια προβλήματα και την οικονομική καταστροφή που προκάλεσε και προκαλεί η πανδημία, θα ήθελα να σταθώ και στο όποιο θετικό πρόσημο μπορεί να έχει μια τέτοιου είδους συνθήκη. Εύχομαι η λήξη της πανδημίας να μας αφήσει όλους λίγο πιο δυνατούς, πιο συνειδητοποιημένους και ώριμους.